از جمله مهارت هاي لازم براي مصون ماندن نوجوانان و جوانان در مقابل رفتارهاي پرخطر نظير موادمخدر و روان گردان ها،مهارت جرأتمندي و ابراز وجود است
.
جرأتمندي مهارتي است كه به فرد اجازه مي دهد تا بدون بهره گيري از هرگونه خشونت، پرخاشگري و تجاوز به حقوق ديگران، بتواند ضمن احترام به حقوق ديگران در قالبي بسيار معقول، آرام، آزادانه، با اعتماد به نفس كامل، نسبت به ابراز مستقيم و صادقانه افكار، احساسات، خواسته ها و ارزش هاي خود درباره يك موقعيت مبادرت كند و از حقوق خود دفاع كند. بدون اينكه به شأن فردي و اجتماعي اش لطمه اي وارد شود. افراد جرأتمند: ۱) به آساني مي توانند آنچه درونشان است، صادقانه بيان كرده و ابراز عقيده كنند بدون اينكه آسيب و لطمه اي به روابط آنها با ديگران وارد شود. ۲) بدون هرگونه رودربايستي و تهديد از ديگران تقاضا مي كنند تا رفتار نامطلوب شان را تغيير دهند. ۳) در صورتي كه ديگران از آنها تقاضا و درخواست غيرمنطقي از جمله مصرف سيگار، موادمخدر، روان گردان ، الكل، روابط سوءجنسي و... داشته باشند، خود را ارزان نمي فروشند، بلكه با قاطعيت و صراحت جواب رد مي دهند و توان «نه گفتن» آنها بالاست. به عبارتي نگران ناراحت شدن ديگران نيستند. ۴) به راحتي احساسات مثبت و منفي خود را ابراز مي كنند و دغدغه اي در اين خصوص ندارند، به گونه اي كه احساس گناه نمي كنند زيرا كاملا مي دانند كه وظيفه آنها خوشنود نگه داشتن همه دوستان شان نيست. ۵) از توان كافي براي برقراري ارتباط و تعاملات اجتماعي برخوردار هستند. ۶) صريح هستند يعني در مواقع لزوم ديدگاه خود را به صورت ساده، قابل فهم، مستقيم، مختصر و بدون هرگونه واسطه بيان مي كنند. ۷) در صورت نياز تصميمات قبلي خود را تغيير مي دهند به گونه اي كه اگر به تقاضاي دوست شان قبلا پاسخ مثبت داده اند، اما امروز اگر مصلحت نباشد، به راحتي «نه» مي گويند. ۸) نسبت به خود احساس خوبي دارند و براي خود احترام قايل اند. ۹) در موقعيت هاي مختلف روزانه تسلط كافي دارند. بر اين اساس تصميمات منطقي مي گيرند. ۱۰) براي ديگران نيز احترام و ارزش قائل اند. ۱۱) به طور مستمر عملكرد خود را ارزيابي مي كنند. ۱۲) در صورت عصبانيت، خشم خود را ابراز و دليل آن را به طرف مقابل بيان مي كنند. ۱۳) در صورت نياز و ابهام از ديگران سوال مي كنند. ۱۴) در زمان سخن گفتن با قدرت و صلابت صحبت مي كنند. براي دستيابي به مهارت جرأتمندي و ابراز وجود، ضرورت دارد والدين عزيز از دوران كودكي نكات لازم را به فرزندان خود آموزش دهند تا آنها بتوانند در ايام نوجواني با تسلط بر اين مهارت از آسيب پذيري مصون بمانند.